خبرگزاری حوزه/ این روزها اسامی کاندیداهای تائید صلاحیت و یا رد صلاحیت انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و اولین میان‌دوره‌ای پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری، از سوی شورای نگهبان قانون اساسی اعلام شده و بحث انتخابات داغ شده،به بهانه این موضوع به سراغ حجت‌الاسلام والمسلمین محمدجواد مهری رئیس دفتر شورای نگهبان استان قم رفتیم، تا در این باره پای صحبت‌هایش بنشینیم و از اهمیت انتخابات برای کشور بشنویم آنچه در ادامه می آید گفت و گوی خبرنگار خبرگزاری حوزه با رئیس دفتر شورای نگهبان استان قم است:
به‌عنوان اولین سؤال درباره جایگاه قوه مقننه در ساختار نظام جمهوری اسلامی توضیح می‌دهید؟
قوه مقننه؛ به علت دو وظیفه اصلی و اساسی، یعنی اختیارات قانون‌گذاری و نظارت بر قوه مجریه؛ از جایگاه خاصی برخوردار است. مجلس، هم‌محور جهت‌گیری کلی نظام محسوب می‌شود، و هم مرجع قانون‌گذاری است.
در قانون اساسی ۲۹ اصل (از اصل ۶۲ تا ۹۱ فصل ششم قانون اساسی) به مجلس شورای اسلامی اختصاص‌یافته است. به تعبیر امام (ره): مجلس در رأس امور است.
به تعبیر مقام معظم رهبری مدظله‌العالی؛ ۱. مجلس مهم‌ترین و حساس‌ترین تشکیلات نظام است. ۲. هیچ نهادی به اهمیت نهاد مجلس نیست، حتی ریاست جمهوری، چون رئیس‌جمهور هدایت‌کننده اجراست، مجلس طراح اجراست. ۳. مجلس راننده قطار جمهوری اسلامی است. اگر خوب رانندگی کرد، این قطار متوقف نمی‌شود والا اگر خوابش برد یا خوب رانندگی نکرد، ملاحظه پیچ‌وخم نکرد، یا خلاف کرد، از خط خارج شد، بین راه می‌ماند. ۴. چون تقنین مستقیماً و اجرا غیرمستقیم به مجلس برمی‌گردد. برای یک چنین کار مهمی، طبیعی است که خیلی باید سرمایه‌گذاری کرد و کسانی به مجلس بروند که حداکثر شرایط را داشته باشند.
بعضی‌ها میگویند انتخابات چه فایده‌ای دارد؟نظر شما در این باره چیست؟
چند فایده را من احصاء کنم؛ ۱. با برگزاری انتخابات و توجه به آرای مردم، آن‌ها خود را در نظام اسلامی سهیم خواهند دانست و درنتیجه بیشتر و بهتر در حمایت از انقلاب که به دست خودشان تحقق‌یافته می‌کوشند. ۲. مردم با حضور در انتخابات و رای‌شان، مخالفان نظام را خلع سلاح می‌کنند، زیرا آنان در طول عمر ۴۰ ساله انقلاب قصد دارند نظام را مستبد جلوه دهند. ولی هنگامی‌که آرای مردم در این نظام مورداحترام است و اهتمام حربه مخالفان از کار خواهد افتاد. ۳. وقتی قانون اساسی و نظام حق تعیین سرنوشت ملت را به رسمیت شناخته، که مردم حق‌دارند در سرنوشت خودشان دخیل باشند، حق تکلیف آور است؛ یعنی وقتی مردم حق‌دارند نمایندگانی را انتخاب کنند و برگزینند، نمایندگآن‌هم تکلیف دارند به آرای آن حق مردم که مترتب می‌شود رعایت کنند. یعنی بین حق و تکلیف تلازم است. یعنی ملازمه متعاقباً وجود دارد. مثالی بزنم پدر حق دارد به فرزند دستور دهد و فرزند تکلیف دارد دستور پدر را عمل کند. پس حق پدر مستلزم تکلیف بر فرزند است. آرای حق هم، همان مطالبات مردم است. مطالبات فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی.
نظارت شورای نگهبان بر انتخابات به چه صورت است؟
ازآنجاکه یک نظارت گسترده و تام در امر انتخابات، مستلزم ابزار و نیروست و شورای نگهبان ۱۲ نفر است و طبیعی است که قادر نیستند در تمام حوزه‌های انتخابیه نظارت داشته باشند، لذا شورای نگهبان، هیئت‌هایی برای نظارت راه‌اندازی کرده، که نظارت خود را بر انتخابات، از طریق این هیئت‌های نظارت اعمال کند. ۱. هیئت مرکزی نظارت: پیش از انتخابات پنج نفر از طرف شورای نگهبان به‌عنوان هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات به وزارت کشور معرفی می‌شوند. ۲. هیئت‌های نظارت استان: هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات در هر استان پنج نفر را تعیین می‌کند. ۳. هیئت‌های نظارت شهرستان: هیئت نظارت استان، سه نفر را برای هر شهرستان با موافقت هیئت مرکزی نظارت جهت نظارت بر حوزه‌های فرعی انتخاب می‌کند. این هیئت‌ها جهت اجرای وظیفه نظارتی خود نیاز به یک شبکه و عوامل نظارتی دارند که از آن‌ها به ناظرین شورای نگهبان تعبیر می‌شود. لذا حسب تشخیص هیئت نظارت مرکز حوزه انتخابی، آن‌ها می‌توانند به تعداد موردنیاز در هر شعبه اخذ رأی نماینده داشته باشند. (در هر صندوق حداقل ۲ نفر ناظر، ۱ نفر ناظر مسئول، یک نفر سر ناظر).
ناظرین شورای نگهبان چه کسانی هستند؟
ناظرین از میان افراد جامعه، انتخاب و باید دارای حسن شهرت، وجاهت اجتماعی، فضایل اخلاقی ازجمله امانت‌داری و صداقت؛ انقلابی و ارزشی و همچنین رعایت بی‌طرفی، حتی اگر به جناح و تفکر خاص سیاسی تمایل دارد، در حین انجام‌وظیفه، باید بی‌طرف در امر نظارت باشد.
آیا در نظارت شورا و اجرای مجریان تداخلی ایجاد نمی‌شود؟
این دو دستگاه در عین تعامل و همکاری تنگاتنگ؛ دو وظیفه متفاوت از هم دارند. به‌هرحال یک وظیفه متوجه همه ماست و آن برگزاری انتخابات است، بخشی به عهده اجرا و بخشی به عهده نظارت. در انتخابات سه حق متوجه ماست؛ ۱. حق مردم، جمهوریت. انقلاب برای احقاق حق جمهوریت به وجود آمد. استقلال آزادی جمهوری اسلامی. ۲. حق داوطلب ۳. حق نظام، که حاصل مجاهدت‌های امام، شهدا و... است. ما وقتی به منویات امام و رهبری عزیز نگاه می‌کنیم بیشترین تعبیری که راجع به انتخابات بکار می‌برند این است که انتخابات حق است. حق هم، تکلیف آور است، همه ما چه ناظرین و چه مجریان امر انتخابات برای ادای این تکلیف، باید خیلی مراقب باشیم و از خداوند طلب توفیق، کمک و استمداد بطلبیم.
نظارت شورای نگهبان از چه سنخی است؟
نظارت به معنای نظر کردن و نگریستن به چیزی؛ مراقبت و در تحت نظر داشتن است. ما دو نوع نظارت داریم؛ ۱. نظارت استصوابی ۲. نظارت استطلاعی. در نظارت استطلاعی؛ ناظر فقط موظف است از افعالی که مجریان انجام می‌دهند اطلاع یابد، به این معنا که آنچه را مشاهده کرده، به مقام مافوق گزارش کند، این‌گونه نظارت صرفاً جنبه آگاهی یابی دارد، خودش نمی‌تواند اقدامی انجام دهد مثل بازرسان ادارات. بازرس به مقام مافوق منعکس می‌کند. این‌گونه نظارت، نظارت غیرفعال است و حق اظهارنظر و تصمیم و دخالتی ندارد. ولی در نظارت استصوابی؛ ناظر علاوه بر اطلاع یافتن و مشاهده تخلف احتمالی؛ حق اظهارنظر، نفی و اثبات و تائید و تکذیب را دارد. والا نظارت بدون قدرت اقدام؛ از جهت عقلی کاری عبث و بیهوده است. نظارت شورای نگهبان در اصل ۹۱ از همین نوع است یعنی نظارت استصوابی و این امر در مجلس مصوب و در تاریخ ۱۰/۵/۱۳۷۴ به تأیید شورای نگهبان رسید.
درباره ضرورت نظارت شورای نگهبان بر انتخابات توضیح می دهید؟
از جهت عقلی هر جا که تخلف، تقلب و خطای مجری قانون محتمل باشد، نظارت بر اجرا لازم است. از جهت شرعی هم همین‌طور است، درباره وقف؛ شخصی به‌منزله متولی عهده‌دار وظیفه نگهداری از موقوفه است، شخص دیگری نیز به‌منزله ناظر تعیین می‌شود، تا بر کار متولی نظارت کند، در مورد وصیت نیز چنین است وصیت‌کننده برای حصول اطمینان از اجرای صحیح و دقیق وصیت‌نامه؛ فردی را به‌عنوان ناظر تعیین می‌کند. لذا طبق اصل ۹۲ و ۱۱۸ قانون اساسی، نظارت بر انتخابات به عهده شورای نگهبان است، به سه دلیل عمده: ۱. پیشگیری از رقابت ناسالم میان داوطلبان ۲. جلوگیری از تخلفات و خطاهای برگزارکنندگان انتخابات ۳. صیانت از آرای مردم.
یکی از مباحث مهم در بحث انتخابات، بحث بررسی صلاحیت داوطلبان است ، این بررسی به چه نحوی است؟
موضوع بررسی صلاحیت‌ها در قانون مشخص است، قانون‌گذار یک سری شرایط سلبی و یک سری شرایط اثباتی در نظر گرفته است. طبق مواد ۲۸ و ۳۰ قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی، داوطلبان نمایندگی مجلس باید شرایطی داشته باشند: ماده ۲۸ عمدتاً اثباتی است، یعنی شرایط ماده ۲۸ برای ما باید احراز شود. (البته احراز در مواقعی است که شما او را نمی‌شناسید شک دارید، درجایی که فرد را می‌شناسیم به‌خوبی یا بدی. اینجا معنا ندارد).
ماده ۳۰ مصادیق کسانی که از داوطلب شدن محروم‌اند مطرح می‌کند. لذا بررسی صلاحیت داوطلبان بر اساس اسناد و مدارک است، به استناد مدارک قانونی رسیده از مراجع چهارگانه وزارت اطلاعات، دادستانی کل، سازمان ثبت‌احوال، و اداره تشخیص هویت و پلیس بین‌الملل، و آن‌هم در پنج حوزه اخلاقی، اعتقادی، سیاسی، امنیتی و خانوادگی فرد باید شرایط قانونی‌اش احراز شود.
اینکه بعضی‌ها میگویند یک جریان بیشتر رد شدند و یک جریان کمتر، و شورای نگهبان را متهم به سیاسی‌کاری می‌کنند، آیا این درست است؟
اینکه گفته می‌شود رد صلاحیت صورت گرفته به خاطر گرایش سیاسی و جناحی نامزدهاست، چنین چیزی وجود ندارد، حتی یک مورد هم فردی به خاطر گرایش‌های سیاسی رد صلاحیت نشده، مگر مشکلاتی در ابعاد دیگر داشته است. در میان تأیید صلاحیت شدگان از جریان‌های مختلف سیاسی و مستقل دیده می‌شود. ما در بررسی صلاحیت‌ها آنچه مبنا و معیار کارمان بوده است؛ قانون و شرع، نه گرایش فکری و سیاسی. شرایط مندرج در قانون، ملاک ماست. ملاک ما اصولگرا و اصلاح‌طلب نیست، ما رویکرد سیاسی نداریم. علاوه بر این‌ها؛ خط قرمز ما، هتک حرمت کنندگان به ساحت ولایت‌فقیه یعنی جریان فتنه، جریان انحرافی، حامیان و مرتبطان با این دو جریان. در بررسی صلاحیت‌ها، اگر واقعاً این‌گونه بوده، بینید از کدام جریان چند نفر، از مقابلش چند نفر تائید یا رد شده‌اند؟ این شیطنت‌های رسانه‌ای است، برخی احزاب و افراد بی‌هویت با هوچی گری می‌خواهند، چند روزی بازار رسانه‌ای خودشان را گرم نگه‌دارند که مردم ما، البته به این مسائل واقف‌اند و توجه می‌کنند.
پس رویکرد شورای نگهبان در امر انتخابات قانون است؟
بلی، من یک نکته عرض کنم: شورای نگهبان، امین مردم است نه باکسی دشمنی دارد و نه باکسی دوستی. حق هر جا باشد تأیید می‌کنیم. باطل هر جا باشد رد می‌کنیم. دل به هیچ‌کسی نبسته‌ایم. فصل الخطاب و معیار حرکت ما قانون، شرع و منویات مقام معظم رهبری است، به حرف احدی گوش نمی‌دهیم. شورای نگهبان هیچ‌گاه رویکرد سیاسی نداشته، آنچه ملاک کارش بوده، قانون و شرع است.
بیان کردید که ملاک ما اصولگرا و اصلاح‌طلب نیست، بلکه قانون و منویات امام و رهبری است و جریان‌های فتنه، انحرافی، حامیان و مرتبطان آن‌ها نیز خط قرمزند، دراین‌باره بیشتر توضیح می‌دهید؟
باید توجه داشته باشیم که عمل احراز صلاحیت در همه جای دنیا مرسوم است. شما نگاه کنید یک شاگرد بقالی، یک شاگرد آشپزخانه در رستوران، کسی به خواستگاری دختر شما می‌آید. باید شرایطش احراز شود که چگونه آدمی است یا نه؟ حال یکجایی مثل مجلس که رهبری معظم فرمودند: مهم‌ترین و حساس‌ترین تشکیلات نظام است. نباید حساس باشیم؟ نگاه کنید به صحیفه امام، ج ۲۱، ص ۹۳، امام راحل (ره) فرمود: من به همه شما وصیت می‌کنم، نگذارید انقلاب به دست نااهلان و نامحرمان بیفتد. و مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) بررسی صلاحیت‌ها را برای جلوگیری از ورود ناخالصی‌ها به ارکان نظام می‌داند و نظارت استصوابی را مانع از ورود افراد ناباب به ارکان قانون‌گذاری کشور. لذا بر اساس ملاک‌های قانونی و منویات امام و رهبری؛ بعضی‌ها صلاحیتشان احراز نمی‌شود و بعضی‌ها می‌شود. آن‌ها که نمی‌شوند ناراحت هستند. شورای نگهبان دنبال رد یا تأیید نیست، دنبال احراز صلاحیت افراد است، قانون، ملاک و شاخص ما را تعریف کرده. مواد ۲۸ و ۳۰ شرایط را مطرح کرده و شورای نگهبان بر اساس قانون عمل می‌کند.
خیلی از این افراد که صلاحیتشان احراز نشده میگویند، طبق ماده ۲۸ عدم التزام به ما زدند، در این زمینه نظر شما چیست؟
نگاه کنید ازنظر فقهی، التزام عملی به اسلام؛ فقط نماز و روزه و حج رفتن نیست، باید دستش پاک باشد، چشمش پاک باشد، فکرش پاک باشد. فرد نماز می‌خواند، رشوه هم می‌گیرد، کلاه‌برداری هم می‌کند، اعتیاد هم دارد، حج می‌رود، دروغ هم می‌گوید، تهمت هم میزند، غیبت هم می‌کند، فساد مالی و اخلاقی هم دارد، این چه التزامی است. شورای نگهبان نگفته که شما مسلمان نیستید، کسی که شهادتین را بگوید مسلمان است، اما آیا الزامات اسلام را هم به‌جا می‌آورد. ماده ۲۸ می‌گوید التزام عملی به اسلام ندارد، نه اینکه مسلمان نیست.
آمار داوطلبین و رد صلاحیت شدگان استان را بیان می‌کنید؟
در استان قم ۲۰۱ نفر داوطلب انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی داشتیم، ۴۹ نفر از این‌ها سابقه انتخاباتی داشتند (۲۲ نفر در استان قم و ۲۷ نفر در سایر استان‌ها) و ۱۵۲ نفر دیگر سابقه انتخاباتی نداشتند، برای بار اول بود آمده بودند در عرصه انتخابات. ناشناخته بودند، برخی از این‌ها طبق آدرسی که در فرم ثبت‌نام اولیه درج کرده بودند، حتی همسایه‌ها آن‌ها را نمی‌شناختند، بعضاً آدرس و تلفن اشتباه داده بودند، و چندنفری از داوطلبان از اعضای شورای شهر و روستا بودند، که طبق ماده ۲۹ قانون انتخابات باید ۶ ماه قبل استعفا می‌دادند، ولی این کار را نکرده بودند، لذا ۷۶ نفر عدم احراز داشتیم یعنی برای شورای نگهبان این افراد احراز نشدند. و تعداد ۷۹ داوطلب تأیید، و ۳۱ نفر رد صلاحیت؛ و تعداد ۷ نفر انصرافی و ۸ نفر عدم شکایت از رد در هیئت اجرایی. یعنی در هیئت اجرایی ۲۸ نفر رد صلاحیت شدند، و در هیئت نظارت ۳ نفر به این آمار رد صلاحیت هیئت اجرایی اضافه شد. درمجموع ما در استان (۱۵ درصد) رد صلاحیت داشتیم و مابقی یا تأیید و یا عدم احراز بودند.
افرادی که رد صلاحیت شدند تا چه زمانی مهلت اعتراض دارند؟
از یکشنبه ۲۲ دی‌ماه تا پنج‌شنبه ۲۶ دی‌ماه از ساعت ۸ صبح تا ۱۶ عصر به مدت ۵ روزبه هیئت نظارت استان که در فرمانداری مستقر است، مراجعه و شکایات را همراه مستندات تحویل دهند.
آیا رد صلاحیت شدن به معنای محرومیت از حقوق اجتماعی است؟
خیر؛ او شرایط نمایندگی را نداشته، نباید این‌گونه فکر کنیم همه‌کسانی که شرایطشان احراز نشده، افراد نابابی‌اند نه این‌گونه نیست، برای شورای نگهبان شرایطشان احراز نشده است که در همین بررسی‌های مجدد، کارشناسان شکایات را بررسی می‌کنند اگر شرایط ایشان احراز شد و آن موانع در ارائه دادن مدرک جدید برطرف شد، در روزهای آینده احتمالاً افرادی برمی‌گردند به عرصه انتخابات.
چرا دشمنان روی انتخابات حساس هستند؟
این نکته را ما باید توجه کنیم، حضور مردم در انتخابات هم برای ملت و هم برای دشمن مهم است. مقام معظم رهبری همواره در همه انتخابات؛ یکی از پایه‌های تحلیل خود را در انتخابات به بررسی برنامه و نقشه دشمنان در انتخابات اختصاص داده‌اند. از مجموع بیانات مقام معظم رهبری در ۲۵ ساله اخیر به دست می آیدکه دشمنان ملت ایران همواره؛ سه راهکار مشخص و البته تکراری برای انتخابات در ایران داشته‌اند.۱. برای اصل انتخابات: به تعطیلی کشاندن انتخابات، مخدوش کردن انتخابات، شبهه آزاد نبودن انتخابات، انکار وجود مردم‌سالاری، سوءاستفاده علیه امنیت کشور و... خلاصه این‌ها دنبال این هستند که انتخابات برگزار نشود. چون رأی مردم، رأی به تثبیت نظام است. ۲. علیه حضور مردم در انتخابات: تهمت سالم نبودن انتخابات، القاء دلسردی و بی‌تفاوتی مردم، تحریم انتخابات و... اگر نتوانستند انتخابات را تعطیل کنند، انتخابات را متهم می‌کنند، میگویند انتخابات تبعیض‌آمیز است. در انتخابات تقلب شده، چرا فلانی رد صلاحیت شده، چرا فلانی نیامد، چرا فلانی آمد، درهرصورت تشکیک می‌کنند، این حرف را می‌زنند. ۳. غوغا سالاری، تهمت زنی، هوچی گری و تبلیغات فریبنده علیه شورای نگهبان: با توجه به جایگاه این شورا که نبض نظام است و نگهبان اسلامیت و جمهوریت، طبیعی است که دشمنان زیادی دارد، هم کسانی که نمی‌خواهند اسلام در این مملکت حاکم باشد و هم کسانی که نمی‌خواهند مردم بر سرنوشت خودشان حاکم باشند. نوعاً دشمنان شورای نگهبان، دشمنان خارجی این ملت‌اند؛ مثل غربی‌ها، آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها. اما بعضی مواقع، عده‌ای ناآگاه در داخل کشور هم، همان حرف‌های امریکا و اسرائیل را می‌زنند، مخصوصاً ایام انتخابات. که این‌ها اگر بدانند که توهین و تضعیف شورای نگهبان چه عواقبی دارد و عامداً این حرف‌ها را بزنند، قطعاً خائن به‌نظام‌اند. امام راحل (ره)، تضعیف شورای نگهبان را امر خطرناکی می‌داند، و می‌گوید: حذف نظارت شورای نگهبان، برای نفوذ بیگانگان به ارکان حاکمیت است و درنهایت سقوط جمهوری اسلامی. و مقام معظم رهبری مدظله‌العالی شورای نگهبان را نبض نظام اسلامی می‌داند و می‌فرماید: شورای نگهبان یک صافی است، برای آنکه نگذارد ناخالصی وارد ارکان نظام شود. اگر شورای نگهبان نبود به‌تدریج، استحاله در هویت نظام ایجاد می‌شد. قوام این نظام به اسلامیت آن است و شورای نگهبان تضمین‌کننده آن معناست. شورای نگهبان عماد ملت و دین، و مایه اطمینان سکینه قلوب مؤمنین است.
وظیفه ما در برابر استراتژی دشمن در امر انتخابات چیست؟
وظیفه ما در قبال راهبردهای سه‌گانه دشمن که بیان شد این است که؛ در زمان انتخابات؛ دشمن‌شناسی‌مان را تقویت کنیم: ۱. اهداف دشمنان ۲. شیوه و ابزار هجوم دشمن را بشناسیم. امروز حضور پررنگ و گسترده مردم در انتخابات، تودهنی به دشمن است. سبب ناامیدی استکبار است. رأی به تثبیت نظام است. سبب ناکامی دشمن است.
برعکس عدم حضور، دشمن را خوشحال می‌کند. دشمن را گستاخ می‌کند. خواست دشمن است؛ به تعبیر امام همان‌طور که نماز واجب است، حضور هم واجب است. تکلیف شرعی و الهی است. حضور؛ حفاظت و حراست از خون ۲۱۳ هزار شهید، ۳۲۵ هزار جانباز و حفاظت از عصاره همه زحمات گذشتگان است.
درباره وظائف مجریان امر انتخابات توضیح می دهید؟
مجریان امر انتخابات چندوظیفه مهم دارند: اولاً مجریان انتخابات باید بی‌طرف باشند. ثانیاً متولیان امر انتخابات، اعم از بخشداران، فرمانداران و مجموعه استانداری و وزارت کشور جوری حرکت کنند که شائبه طرفداری از این‌وآن به آن‌ها نچسبد. ثالثاً پایبند به اجرای قانون باشند، مراقب باشند تخلف از قانون انجام نگیرد. ملاک کار، قانون است. سلایق افراد ملاک نیست. رابعاً حفظ و رعایت امانت‌داری سرلوحه کارشان باشد، آراء مردم، امانت است. لذا باید از آن صیانت کرد.
چه توصیه‌ای به دستگاه‌های دولتی در امر انتخابات دارید؟
دستگاه‌های دولتی مراقب باشند که در انتخابات، خودشان را به‌جانب داری متهم نکنند. باید به‌طور کامل بی‌طرف باشند. هیچ سخن و حرفی که نشانه این باشد که شما در امر انتخابات و نامزدها گرایش به یک‌طرف دارید، از شما صادر نشود. بگذارید مردم تشخیص دهند. (همه، گرایش سیاسی دارند، اما اینجا باید به قانون عمل کرد.)
نامزدهای انتخاباتی چه الزاماتی باید داشته باشند؟
انتخابات میدان رقابت است. طبیعی است افراد باهم رقابت می‌کنند، منتها رقابت سالم با رعایت اخلاق انتخاباتی باید ملاک کار همه داوطلبان به این عرصه باشد. من چند نمونه از این الزامات را اشاره می‌کنم: ۱. رسالت و وظایف نمایندگی را بشناسند، بدانند نماینده وظیفه‌اش چیست؟ مطالبات مردم را نسبت به‌نظام افزایش ندهند، با وعده پوچ و بی‌اساس، مباحثی مطرح می‌کنند که در حیطه کار نمایندگی نیست. ۲. باید نامزدهای انتخاباتی آنچه درشان نظام نیست، زیبنده یک فرد مسلمان نیست، رعایت کنند، هم خودشان و هم به طرفدارانشان توصیه کنند. ۳. اخلاق انتخاباتی را رعایت کنند، دیگران را تخریب نکنند، از سوابق و برنامه‌های خود بگویند، کاری به نامزدهای دیگر نداشته باشند. هرکسی که طبق قانون تأیید شد، یعنی از فیلتر هیئت‌های اجرایی و نظارتی عبور کرده، طبق قانون صلاحیت او تأییدشده، حق تعرض، توهین، تخریب وی را ندارند. صلاحیت تأییدشده، منتها مردم دنبال اصلح باشند. ۴. نامزدها خود را در معرض دید خدا بدانند، عالم محضر خداست، به خاطر به دست آوردن یک رأی، آخرت و دین خود را نفروشند. حق‌الناس برای خود ایجاد نکنند. غالباً در این ایام، مجالسی که دورهم جمع می‌شوند؛ غیبت، تهمت، استهزا و مسخره و آبروی مردم بردن نقل شیرین خانواده و ستادهای انتخاباتی است. بخشی از این برمی‌گردد به نامزدها و بخشی از این برمی‌گردد به طرفداران آن‌ها. ۵. فضای انتخابات باید آرام باشد، فضای انتخابات را نباید آشفته کرد؛ تخریب، بدگویی از این‌وآن، اهانت، تبلیغات بیش‌ازحد متعارف و اسراف و زیاده‌روی نباید صورت گیرد. فضا وقتی آرام بود، مردم با تشخیص و با بصیرت و بدون سراسیمگی انتخاب می‌کنند. ۶. فضای انتخابات باید دوستانه باشد؛ هرکس حرف‌های خودش را بزند، برنامه‌های خودش را بگوید. کاری که خودش می‌تواند بکند بیان نماید. به دیگران چه‌کار دارد، فضا را متشنج نکنند. ۷. طرفداران کاندیداها به یکدیگر تعرض نکنند. دین خود را به دنیای دیگران نفروشند. هرکسی به شخص موردنظر علاقه دارد، در چارچوب شرع و قانون برای او تبلیغ کند، حمایت کند، دفاع کند. هرکسی کار خودش بکند، به دیگران کاری نداشته باشد.
کاندیداهای نمایندگی مجلس باید چه ویژگی‌هایی داشته باشند؟
به‌طورکلی چند خصوصیت برای یک کاندیدای مجلس، حتمی است: ۱. باید کارنامه و عملکرد گذشته و حال فرد و خانواده‌اش را دید و تخصص و کارایی وی. ۲. پایبندی به اسلام، ارزش‌ها و مقدسات دینی؛ پایبندی به انقلاب و نظام، امام و رهبری. ۳. التزام عملی به احکام و مبانی نورانی اسلام. آیا فصل الخطاب او قانون اساسی و ولی‌فقیه است یا خیر؟ چقدر اعتقاد دارد و التزام عملی در عرصه‌های مختلف نظام مثل دوران دفاع مقدس، ۲۲ بهمن، روز قدس و ۹ دی؛ موضع او در فتنه‌های ۷۸، ۸۸، ۹۶، ۹۸ و..... ۴. این مسئولیت را عرصه خدمت‌گزاری بداند، وامدار این‌وآن نباشد. به کانون‌های قدرت و ثروت وصل نباشد. ۵. خدوم، ساده‌زیست، نترس، شجاع، صداقت و دلسوزی، قدرت مقاومت در برابر این‌وآن، طرفدار فقرا و مستضعفین. یک نماینده خوب و در تراز جمهوری اسلامی؛ باید التزام عملی به‌نظام و ولایت‌فقیه داشته باشد، از روحیه استکبارستیزی برخوردار باشد، به کانون‌های قدرت و ثروت وابسته نباشد، در قبال جریان‌های انحراف و فتنه موضع داشته باشد. نقشه راه دشمن را بشناسد، خودش را خادم و نوکر واقعی مردم بداند، دنبال گره‌گشایی مردم باشد، نه دنبال کسب ثروت و رانت‌خواری و جناح و جریان خود. خلاصه؛ متخصص، متدین و انقلابی باشد.
